‘I do not understand’: Nicaragua expelled the pope’s envoy

The government of Nicaraguan President Daniel Ortega has offered the pope[{” attribute=””>nuntius het land uitgezet. Het Vaticaan bevestigt het voorval en noemt de actie “onbegrijpelijk”.

Het stelt in een verklaring “met verbazing en verdriet” het nieuws te hebben vernomen over de uitwijzing van de Poolse aartsbisschop Waldemar Stanislaw Sommertag. Hij is sinds 2018 als nuntius in het Midden-Amerikaanse land actief.

Sommertag werd volgens het Vaticaan gedwongen “het land onmiddellijk te verlaten nadat hij hiervan op de hoogte was gesteld”.

Traditionele rol nuntius

Hoewel het Vaticaan de stap officieel als “onbegrijpelijk” bestempelt, blijkt uit bronnen van de katholieke nieuwssite Crux dat er al sinds november 2021 met de mogelijkheid rekening werd gehouden. De Nicaraguaanse regering vaardigde toen een decreet uit waarmee de positie van ‘deken van het Corps Diplomatique’ werd afgeschaft.

In de meeste landen met een katholieke meerderheid vervult de pauselijke nuntius traditioneel die rol.

Politieke gevangenen

Sommertag verloor zijn functie als deken toen hij voor het eerst de term “politieke gevangenen” in de mond nam. De Poolse bisschop had dat tot op dat moment niet gedaan, omdat hij achter de schermen bemiddelde tussen de regering en families van mensen die door de overheid gevangen waren gezet.

Onder degenen die momenteel door de Nicaraguaans regering worden vastgehouden, bevinden zich alle oppositiekandidaten die het op wilden nemen tegen Ortega bij de presidentsverkiezingen van vorig jaar.

Massaal protest

In zijn verklaring prees het Vaticaan het werk dat Sommertag heeft gedaan om de bevrijding van veel van deze politieke leiders mogelijk te maken. De aartsbisschop ging “altijd op zoek naar goede betrekkingen tussen de Apostolische Stoel en de Nicaraguaanse autoriteiten”.

De situatie tussen Kerk en staat is in Nicaragua al lang gespannen, maar werd nog ingewikkelder tijdens en na een burgeropstand in 2018. De vonk die het vuur van het massale protest aanstak, was een aankondiging van een wijziging in het pensioenstelsel. Die zou een zeer negatieve impact hebben gehad op ouderen.

Voorlopig geen vervanger

Sinds de opstand van 2018 zijn katholieke kerken aangevallen, waaronder de kathedraal van Managua in 2020. In 2019 verliet hulpbisschop Silvio José Báez van Managua op verzoek van paus Franciscus zijn bisdom, nadat hij verschillende doodsbedreigingen had ontvangen.

Het is niet bekend of Ortega en zijn vrouw, vice-president Rosario Murillo, een nieuwe pauselijke nuntius zullen accepteren. Volgens bronnen van Crux is het Vaticaan op dit moment niet van plan om een vervanger te sturen.